Seminaria materiały: grudzień 2007

20.XII.2007
Marta Janczewska i Jacek Leociak
Doświadczenie Zagłady w literaturze dokumentu osobistego (1939-1945)
 

Autorzy przedstawili koncepcję rozdziału monografii „Literatura polska wobec Zagłady”, przygotowywanej przez Zespół Badań nad Literatura Holokaustu IBL PAN. Po zarysowaniu horyzontu teoretycznego i metodologicznego (co to jest literatura dokumentu osobistego, jej pogranicza i konteksty) autorzy przedstawili główne zasady porządkujące materiał źródłowy i podstawowe kategorie interpretacyjne. Mówili o topografii i chronologii zapisów Zagłady; o różnych strategiach autobiograficznych; o dających się zrekonstruować wizerunkach Polaków, Żydów i Niemców; o dzieciach: zarówno autorach, jak i bohaterach zapisów; wreszcie o Archiwum Ringelbluma odczytywanym jako „tekst globalny”, niepowtarzalny w swej wielości i różnorodności, a także w sposób wyjątkowy zdeterminowany sytuacją historyczna i okolicznościami powstania.

Po referacie odbyła się ciekawa dyskusja, która dotknęła m.in. zagadnienia metodologicznie wątpliwego, jak ujął to Prof. Jerzy Jedlicki - a mianowicie czynienia z różnych zapisów 'Archiwum Ringelbluma' jednego tekstu.

NIESTETY Z PRZYCZYN TECHNICZNYCH CZĘŚĆ ZAPISU BYŁA USZKODZONA - PREZENTUJEMY TO CO ZAPISANE ZOSTAŁO POPRAWNIE

Marta Janczewska - pracownik Żydowskiego Instytutu Historycznego IN-B oraz członek Centrum Badań nad Zagładą Żydów; przygotowuje rozprawę doktorską na temat sposobów mówienia o śmierci w różnego typu dyskursach (na podstawie dokumentów powstałych w warszawskim getcie). Publikowała w Tekstach Drugich, Kulturze i Społeczeństwie, Zagładzie, Midraszu oraz w tomach zbiorowych.

Jacek Leociak - adiunkt w Instytucie Badań Literackich PAN, kierownik Zakładu Badań Nad Literaturą Holocaustu IBL PAN, członek Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN. Opublikował: Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego (1997, przekład angielski 2004) oraz (wspólnie z Barbarą Engelking) Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (2001, przekład angielski ukaże się w 2008 w Yale University Press). Artykuły, szkice, recenzje publikował w „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”, „Tygodniku Powszechnym”, „Nowych Książkach”, „Res Publice” i „Res Publice Nowej”, „Midraszu”, „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej” oraz w książkach zbiorowych. Zajmuje się literaturą dokumentu osobistego i formami zapisu doświadczeń granicznych (w tym doświadczenia Zagłady).