Otwarte Seminarium Naukowe Centrum: Maria Ferenc, Mordechaj Anielewicz i jego rola w końcowym okresie istnienia getta

07.02.2025 08:11:16

Otwarte Seminarium Naukowe

Maria Ferenc
Mordechaj Anielewicz i jego rola w końcowym okresie istnienia getta warszawskiego
(18 stycznia - 18 kwietnia 1943 r.)

Fot. Budynki szopu Schultza przy ul. Okopowej, listopad 1942. Są to jedne z bardzo nielicznych zdjęć wykonanych w getcie warszawskim po wielkiej akcji deportacyjnej. Zdjęcie pochodzi z książki Helge Grabitz i Wolfganga Schefflera, Letzte Spuren: Ghetto Warschau, SS-Arbeitslager Trawniki, Aktion Erntrfest. Fotos und Dokumente über Opfer des Endlösungswahns im Spiegel der historischen Ereignisse, Berlin 1988: Edition Hentrich, s. 174

Spotkanie odbędzie się w
środę 19 lutego br. w sali 161 w Pałacu Staszica (ul. Nowy Świat 72) o godz. 11.30

Możliwy udział online na platformie Zoom - konieczna rejestracja:
🔹https://us06web.zoom.us/.../register/PWNxmCh8RSaHyJ0mU60MZg

W swoim wystąpieniu skoncentruję się na mało rozpoznanym okresie w historii getta warszawskiego – od stycznia do kwietnia 1943 r. Jaką rolę odegrał w tym okresie Komendant ŻOB Mordechaj Anielewicz? Jak zmieniły się cele i metody działania Żydowskiej Organizacji Bojowej? Opowiem o akcji styczniowej i pierwszych przypadkach oporu zbrojnego, o tym, jak uratował się wtedy Anielewicz i jaki wpływ miało to na jego przywództwo. Omówię działania ŻOB z tego czasu: przygotowania do walki, zdobywanie broni, zbieranie pieniędzy (w tym przymusowe ekspriopriacje i napady) na działalność organizacji, propagandę zniechęcającą robotników z szopów do wyjazdów do obozów na Lubelszczyźnie. Zrekonstruuję przebieg tragicznych wydarzeń z 13 marca, gdy kilkuset mieszkańców getta zamordowano w masowej egzekucji po tym jak bojowcy zastrzelili w getcie Niemca. Czy rzeczywiście – jak opowiadał Marek Edelman - ta sytuacja wynikła z nieodpowiedzialności impulsywnego Anielewicza?

Dr Maria Ferenc, pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim, przygotowuje biografię Mordechaja Anielewicza. Pracowała w zespole kuratorskim wystawy stałej Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Koordynatorka projektu Encyklopedia getta warszawskiego w ŻIH, współredaktorka kilku tomów z Archiwum Ringelbluma, autorka książki Każdy pyta, co z nami będzie”. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie (2021) oraz licznych artykułów w czasopismach polskich i zagranicznych. Stypendystka m.in. United States Holocaust Memorial Museum, The Claims Conference, Fondation Memoire de la Shoah oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.