Centrum Badań nad Zagładą Żydów - Seminaria materiały: grudzień 2009

> zapis audio referatu i dyskusji ...
ładowanie plików 1-8 min. w zależności od prędkości połączenia z Internetem. Pliki ładują się w tle

18 grudnia 2009
Agnieszka Haska
Mencik Fuks, Małgosia Kornblum i inni. Obraz Zagłady w powieściach dla młodzieży

Problem, czy i jak przedstawić II wojnę światową w powieściach dla dzieci i młodzieży, pojawił się już w 1946 roku, kiedy to na konferencji poświęconej literaturze dla młodego pokolenia zwyciężył postulat, że książki mają pokazywać bohaterstwo tej grupy wiekowej jako świetny wzorzec patriotyczny. Stąd w powieściach wydawanych zaraz po wojnie młodzi bohaterowie przemierzali szlak bojowy wraz z 1 Armią LWP czy pomagali konspirować rodzicom. W latach sześćdziesiątych to ujęcie się zmienia – II wojna zaczyna być częściej pokazywana jako przygoda; ważniejsze staje się także życie codzienne, niż bohaterska walka z wrogiem. Ale zarówno w powieściach wydawanych zaraz po wojnie, jak i później, w latach sześćdziesiątych, a nawet osiemdziesiątych – jednym z obowiązkowych wątków jest Zagłada Żydów. W niektórych przypadkach ogranicza się to jedynie do biernej obserwacji, częściej jednak wykorzystuje się motyw ratowania żydowskiej koleżanki czy kolegi, które dla bohaterów jest czymś oczywistym – a nawet zamienia się w niebezpieczną, ale emocjonującą przygodę. W prezentowanym referacie postaram się przedstawić najciekawsze realizacje tego tematu w powieściach z okresu PRL-u.

Agnieszka Haska – antropolog kultury, doktorantka Szkoły Nauk Społecznych przy IFiS PAN, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą dyskursu o kolaboracji z Niemcami w polskiej prasie konspiracyjnej w czasie okupacji. Autorka książkiJestem Żydem, chcę wejść. Hotel Polski w Warszawie 1943 (2006). Sekretarz redakcji rocznika „Zagłada Żydów. Studia i materiały”. Poza działalnością naukową recenzentka książek dla dzieci i młodzieży