Stanowisko w sprawie wywiadu Krzysztofa Jasiewicza dla kwietniowego numeru »Focus Historia Ekstra« (2013, nr 2)
04.04.2013 19:59:43
Publikujemy stanowisko Centrum Badań nad Zagłądą Żydów w sprawie wywiadu Krzysztofa Jasiewicza dla kwietniowego numeru »Focus Historia Ekstra« (2013, nr 2)
Stanowisko w sprawie wywiadu Krzysztofa Jasiewicza dla
kwietniowego numeru „Focus Historia Ekstra” (2013, nr 2)
list w formacie PDF
„Strach przed Żydami” – „normalny, ludzki i uzasadniony” – stanowił główną przyczynę mordu w Jedwabnem. Trwająca przez stulecia nienawiść Żydów do Polaków wynikała z „talmudycznego sposobu myślenia”. Izraelczycy „mordują dziś swoich sąsiadów na Bliskim Wschodzie”. I wreszcie konkluzja: „Na Holokaust pracowały przez wieki całe pokolenia Żydów, a nie Kościół katolicki. I Żydzi z tego – jak się wydaje – nie wyciągnęli wniosków”.
Takie między innymi stwierdzenia pojawiają się w specjalnym zeszycie magazynu „Focus Historia Ekstra”, wydanym w związku z… 70. rocznicą powstania w getcie warszawskim. Ich autorem jest Krzysztof Jasiewicz, profesor zatrudniony w Polskiej Akademii Nauk. Nie jest to pierwsza jego wypowiedź dotycząca Zagłady i stosunków polsko-żydowskich. Pierwsza jednak tak radykalna. Nie ma potrzeby podejmowania z tymi opiniami szczegółowej polemiki, tak samo jak nie wymaga poważnej debaty twierdzenie, że przyczyną wybuchu drugiej wojny światowej był atak polskich dywersantów na radiostację w Gliwicach. Wyrażamy natomiast przekonanie, że głoszenie takich poglądów pozostaje w sprzeczności zarówno ze standardami naukowymi, jak również z elementarnym poczuciem przyzwoitości. Mamy nadzieję, że wywody prof. Jasiewicza, nawiązujące do najbardziej niechlubnych tradycji antysemickich, spotkają się ze zdecydowaną reakcją środowisk naukowych w Polsce.
Jeszcze bardziej bulwersujące jest opublikowanie wywiadu z prof. Jasiewiczem w kierowanym do szerokiego odbiorcy periodyku, co więcej, w numerze poświęconym przypadającej w tym roku 70. rocznicy powstania w getcie warszawskim. To tak, jakby chcieć oddać hołd ofiarom zbrodni w Katyniu, publikując szkalujący je paszkwil. Redakcja magazynu „Focus Historia Ekstra” wykazała kompletną nieodpowiedzialność i postawiła pod znakiem zapytania swoją wiarygodność jako pisma popularyzującego historię. Mniejsza o to, czy decyzja „uczczenia” w ten sposób rocznicy powstania w getcie powodowana była chęcią zysku, ignorancją czy jeszcze innymi, niepojętymi dla nas względami. Stwierdzamy, że popełnione zostało skrajne nadużycie i oczekujemy działań prowadzących do zmniejszenia skutków tej kompromitacji.
inicjatorami niniejszego listu są członkowie Centrum Badań nad Zagładą Żydów
Barbara Engelking, Jan Grabowski, Agnieszka Haska, Marta Janczewska, Jacek Leociak, Dariusz Libionka, Małgorzata Melchior, Jakub Petelewicz, Alina Skibińska, Andrzej Żbikowski
stanowisko wyrażone w liście popierają:
prof. Władysław Bartoszewski, przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej
Zarząd Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii "Otwarta Rzeczypospolita" - Paula Sawicka, Stefan Cieśla, Aleksandra Gliszczyńska Grabias, Marek Gumkowski, Jan Herczyński, Elżbieta Petrajtis O'Neil, Monika Wieczyńska, Jerzy Jedlicki - Przewodniczący Rady Programowej
prof. dr hab. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. E. Ringelbluma
Piotr Cywiński, dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
dr Łukasz Kamiński, IPN, Uniwersytet Wrocławski
Piotr Mucharski, redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego"
Jarosław Kurski, zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej"
Grzegorz Gauden - Dyrektor Instytutu Książki
dr Krzysztof Persak, ISP PAN, IPN
Marek Zając, sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej
Zygmunt Stępiński, zastępca dyrektora Muzeum Historii Żydów Polskich
prof. dr hab. Andrzej Friszke, ISP PAN
prof. dr hab. Andrzej Rychard, dyrektor IFiS PAN
dr hab. Piotr Maciej Majewski, IH, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Dariusz Stola, ISP PAN
prof. dr hab. Feliks Tych
prof. dr hab. Szymon Rudnicki
prof. Jean Charles Szurek, CNRS – Narodowe Centrum Badań Naukowych
dr Janusz Marszalec, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
dr Joanna Nalewajko-Kulikov, IH PAN
Robert Kuwałek, pracownik naukowy Państwowego Muzeum na Majdanku
dr Grzegorz Krzywiec, IH PAN, koordynator Zespołu Badań nad Antysemityzmem ŻIH im. E. Ringelbluma
Ewa Wiatr, pracownik naukowy Centrum Badań Żydowskich Uniwersytetu Łódzkiego
Marian Turski
dr Elżbieta Janicka, Instytut Slawistyki PAN
dr Adam Puławski, IPN oddział Lublin
Piotr Jassem, prezes Kanadyjskiej Fundacji Dziedzictwa Polsko-Żydowskiego, oddział w Toronto
prof. dr hab. Antoni Sułek
dr hab. Bozena Szaynok, Uniwersytet Wrocławski
dr Adam Leszczyński, adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN, publicysta "Gazety Wyborczej"
prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, ISP PAN
dr Marcin Zaremba, ISP PAN
dr Piotr Osęka, ISP, PAN
dr Michał Bilewicz, Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW
Marcin Święcicki, poseł na sejm RP, były prezydent Warszawy
Jan Woleński - prof. UJ, członek PAN, członek PAU
dr Łukasz Adamski, koordynator projektów badawczych, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
Marta Prochwicz, sekretarz szwedzkiego Towarzystwa Przyjaciół MHŻP
Bella Szwarcman-Czarnota
Maciej Sobieraj IPN Oddział Lublin, środowisko "Spotkań"
dr Sławomir Poleszak, Instytut Pamięci Narodowej
dr Alina Molisak, UW
Ewa Łuczyńska, przewodniczka warszawska
prof. dr hab. Monika Adamczyk-Garbowska, UMCS w Lublinie
prof. dr hab. Zbigniew Ryszard Grabowski, członek rzeczywisty PAN
prof. dr hab. Marcin Kula, Uniwersytet Warszawski
dr Natalia Aleksiun
prof. dr hab. Eugeniusz Cezary Król, dyrektor ISP PAN
Ewa Szprynger, Prezes Stowarzyszenia "Żydowskie Motywy"
Adam Pomorski, Prezes Polskiego PEN Clubu
Henryk Woźniakowski, Prezes Zarządu Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak
Jacek Pałasiński
Sergiusz Najar, były wicemister spraw zagranicznych, bankowiec
Beata Stasinska, wydawca, prezes wydawnictwa WAB
prof. dr hab. Maria Janion, IBL PAN, członek rzeczywisty PAN
dr Kazimiera Szczuka, IBL PAN
Ksenia Starosielska, tlumacz literatury polskiej, Rosja
Krzysztof Magowski, reżyser, V-ce Przewodn. Rady Programowej TVP
Michał Komar
Janusz Palikot
Wojciech Borowik, prezes Stowarzyszenia Wolnego Słowa
Maciej Grzywaczewski
Jan Widacki
Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej
Maciej Nowak, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
Tomasz Jastrun
Krystyna Krynicka - wydawca
Ryszard Krynicki - poeta
Michał Zadara, Reżyser teatralny, Obywatel Kultury
Krystyna Zachwatowicz
Andrzej Wajda
Agnieszka Holland
prof dr hab. Hanna Zaremska, IH PAN
Krzysztof Czyżewski, prezes Fundacji Pogranicze
prof. Joanna Michlic
Aleksandra Boratyńska
Katarzyna Janowska
Ludwika Wujec
Henryk Wujec
Jan Lityński
Małgorzata Zalewska
prof. dr hab. Feliks Tych
Anna Praszkier
Krystyna Krynicka
Ryszard Krynicki
prof. Arie A. Galles, Professor of Art, Soka University of America
Konstanty Gebert
Jerzy Halbersztadt
Aleksander Smolar
Dorota Safjan
prof. dr hab. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego
Zbigniew Janas
Andrzej Celiński
Renata Zawadzka-Ben Dor
Sylwia Chutnik
Malgorzata Maruszkin
Ireneusz Krzemiński
Ewa Krasińska
Elżbieta Bakowska
prof. dr hab. Karol Modzelewski
Jolanta Kurska
Janusz Onyszkiewicz
Bente Kahan
Tamara Kołakowska
Elżbieta Sawicka
Ewa Klinger
Henryk Hollender
Krystyna Kofta, pisarka
prof. dr hab. Mirosław Kofta, UW
Krzysztof Krauze
Natalia Wiszniewska
Barbara Labuda
Alicja Pacewicz, dyrektor ds. programów i wydawnictw Centrum Edukacji Obywatelskiej
Krzysztof Śmiszek
prof. dr hab. Jan Grosfeld
Jolanta Jaworek
Kazimierz Jaszczyk
Julia Hartwig
Ewa Klinger
prof. dr hab Jan Hartman, Uniwersytet Jagielloński
dr Jolanta Ambrosewicz Jacobs, Centrum Badań Holokaustu UJ
Joanna Cichocka-Gula, wiceprezydent Sopotu
Tony Miłosz
Sławomir Ratajski
Irena Rybczyńska - Holland, odznaczona medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata
Magdalena Łazarkiewicz, reżyser
prof. dr hab. Roman Laskowski, Instytut Języka Polskiego PAN
Anna Nasiłowska, sekretarz Polskiego PEN - clubu
Jan Dworak, prezes Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
Czesław Bielecki
Paweł Kwiecień
Anda Rottenberg
dr hab. Marek Wierzbicki, Instytut Studiów Politycznych PAN
dr Adam Ostolski, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Warszawski
Elżbieta Bednarek - Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
Małgorzata Windorbska
Cezary Windorbski
Magda Dygat
prof. dr hab. Małgorzata Hendrykowska, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
prof. dr hab. Marek Hendrykowski, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
Andrzej Dudziński
Wieslawa Niziol, CNRS, ENS-Lyon
Basil Kerski dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności
Józef Bachórz
Jacek Maj, Humboldt-Universität zu Berlin, dyrektor Collegium Artium
Paulina Celnik
Jan Peszek, aktor
Krzysztof Materna
Magda Materna
list w formacie PDF