Seminaria materiały - luty 2008

28.II.2008
Monika Szabłowska-Zaremba
O Stanisławie Wygodzkim
 

Stanisław Wygodzki – pisarz, poeta, publicysta i tłumacz; urodził się w 1907 r. w Będzinie. Debiutował w 1928 r. na łamach „Wiadomości Literackich”.  W sierpniu 1943 r. wraz z całą rodziną został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, gdzie zginęli wszyscy jego bliscy. Następnie został przewieziony do Oranienburga, Sachsenhausen i Dachau (do kwietnia 1945).

W kwietniu 1947 powrócił do kraju i zamieszkał w Warszawie. W l. 1948-53 był redaktorem naczelnym działu literackiego Polskiego Radia. Od 1953 zajmował się wyłącznie pracą literacką. W styczniu 1968 wyjechał na stałe do Izraela i zamieszkał w Giwataim koło Tel Awiwu. Wstąpił do Związku Pisarzy Hebrajskich oraz Hebrajskiego PEN Clubu. Został laureatem nagrody Związku byłych Więźniów Bergen-Belsen (1969) oraz nagrody państwowej im. prezydenta Zalmana Szazara, przyznanej za twórczość o Holokauście. Zmarł 9 maja 1992 w Tel Awiwie.

Stanisław Wygodzki należy do grona pisarzy wspominanych wyłącznie na marginesie badań literackich. Celem mojego wystąpienia jest przywołanie ważnych utworów (m.in. tomików wierszy Pamiętnik miłości, Drzewo ciemności, czy utworów prozatorskich jak opowiadania z tomików: Boczna uliczka, Koncert życzeń, Człowiek z wózkiem),  które wyrosły z przeżyć autobiograficznych pisarza doświadczonego tragizmem Zagłady. Twórczość Wygodzkiego to literacki dokument potwierdzający doświadczenie codzienności w czasie trwania Szoa. Określenie „literacki” wcale nie obniża wartości zawartego w nich przekazu. Jest to jego-pisarza sposób na opowiedzenie o cierpieniu i śmierci ludzi naznaczonych piętnem przynależności narodowej.

Monika Szabłowska-Zaremba - absolwentka polonistyki na UMSC, w 2002 r. obroniła pracę doktorską pt. Problematyka egzystencjalna w twórczości Henryka Grynberga. Zajmuje się tematyką Zagłady, literaturą i kulturą jidysz, a także historią i tradycją związków pomiędzy Polakami i Żydami. Publikacje w: "Forum Akademickim", "Akcencie", "Słowie Żydowskim" i książkach zbiorowych. Współpracuje z Ośrodkiem "Brama Grodzka-Teatr NN" w Lublinie, Zakładem Kultury i Historii Żydów UMCS oraz z Fundacją Kultury Chrześcijańskiej ZNAK.