26 czerwca 2008
Agnieszka Podpora
Propagandowa retoryka syjonistyczna oraz jej elementy antysemickie jako ważny kontekst dla analizy tekstów „Gazety Żydowskiej"
"Gazeta Żydowska” już w czasie swego funkcjonowania jako koncesjonowany przez władze organ prasowy dla gett Generalnego Gubernatorstwa traktowana była przez potencjalnych czytelników jako hitlerowska gadzinówka. Również dziś przez niektórych badaczy uważana jest za materiał niewiarygodny i dopiero niedawno zaczęła być brana pod uwagę jako ważne źródło informacji o codzienności gett. Pierwszy raz na szeroką skalę została wykorzystana w książce „Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście”.
Do błędnego interpretowania tekstów „Gazety Żydowskiej”, a w efekcie również do niedoceniania jej jako źródła, przyczynia się często nieznajomość wzorców propagandowych i tradycji retorycznych, w których osadzone są owe teksty. Jednym z nich jest retoryka propagandowa syjonizmu – problematyka nierzadko ignorowana przy analizie tekstów autorów żydowskich piszących podczas wojny.
Proponowany referat będzie dotyczył syjonizmu jako istotnego dla „Gazety Żydowskiej” kontekstu – zarówno pod względem zjawisk społecznych związanych z negacją diaspory, jak i tradycji specyficznego dyskursu propagandowego, który nierozerwalnie związany był z retoryką antysemicką. Właśnie ten – na pierwszy rzut oka paradoksalny – splot syjonizmu i antysemityzmu na płaszczyźnie wysłowienia ma pierwszorzędne znaczenie dla refleksji nad funkcjonowaniem takiego organu jak „Gazeta Żydowska” w ówczesnej przestrzeni komunikacji publicznej. Świadomość przenikania się tych dwóch paradygmatów może być kluczem do prawidłowego odczytania niektórych artykułów oraz zrozumienia intencji redaktorów „GŻ”.
Agnieszka Podpora – studentka polonistyki i hebraistyki w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim. Na pierwszym z wymienionych kierunków pracuje nad pracą magisterską na temat „Gazety Żydowskiej”.