18 czerwca 2009
Zofia Woycicka
Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów zagłady i koncentracyjnych 1944-1950;
Zofia Wóycicka zaprezentowała swoją książkę pt. Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów zagłady i koncentracyjnych 1944-1950. Autorka ujmuje w niej polską pamięć nazistowskich obozów koncentracyjnych jako przedmiot stałych sporów między różnymi aktorami społecznymi: byłymi polskimi więźniami politycznymi, przedstawicielami społeczności żydowskiej oraz zdominowanymi przez komunistów władzami centralnymi i administracją lokalną. Pokazuje też, jak żywe i bolesne dyskusje na temat dziedzictwa okupacyjnego pierwszych lat powojennych uległy wyciszeniu wraz ze stalinizacją kraju. Wskazuje ona również na analogie i różnice między procesami zachodzącymi w tym samym czasie w innych krajach europejskich po obu stronach żelaznej kurtyny.
Książka stanowi jednocześnie przyczynek do współczesnych debat na temat świadomości historycznej Polaków. Podważa bowiem prosty podział na pamięć oficjalną, propagowaną przez komunistyczne władze, oraz pamięć potoczną, przekazywaną wewnątrz rodziny oraz innymi nieoficjalnymi kanałami. Czasy PRL – twierdzi Wóycicka – miały przemożny wpływ na świadomość historyczną polskiego społeczeństwa i to nie tylko poprzez oddziaływanie propagandy, ale przede wszystkim poprzez blokowanie debat publicznych i tabuizację wielu tematów. Zdaniem Wóycickiej, w Polsce okres społecznej żałoby po zakończeniu drugiej wojny światowej nigdy nie został zamknięty.
Po referacie odbyła się interesująca dyskusja.
Zofia Woycicka – ur. w 1976 r. Studentka Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UW oraz Uniwersytetu im. Friedricha Schillera w Jenie, doktorantka w Szkole Nauk Społecznych przy IFIS PAN. W latach 2002-2005 uczestniczyła w międzynarodowym projekcie badawczym „Obrachunek z dyktaturą oraz utwierdzanie się, co do własnej tożsamości narodowej na obrzeżach Europy: Kultura historyczna w Polsce i w Hiszpanii w perspektywie porównawczej” prowadzonym przez prof. Stefana Troebsta z Centrum Badań nad Historią i Kultura Europy Środkowo-Wschodniej w Lipsku. W 2007 roku obroniła w Instytucie Historycznym UW powstałą w ramach tego projektu pracę doktorską na temat polskich sporów wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych w latach 1944-1945. Publikowała m.in. w „Karcie”, roczniku Centrum Badań nad Zagładą Żydów „Zagłada Żydów. Studia i materiały”, w „Archiv für Sozialgeschichte”, „Borussii”
oraz w kilku tomach zbiorowych w języku polskim i niemieckim. Obecnie pracuje w Centrum Edukacyjnym Muzeum Historii Żydów Polskich. Ostatnio w wydawnictwie Trio ukazała się jej książka "Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów zagłady i koncentracyjnych 1944-1950"
Najbliższe seminaria naukowe Centrum:
- lipiec-wrzesień - przerwa wakacyjna;
Archiwum seminariów i relacje audio