Recenzja »Dalej jest noc« pióra Karoliny Koprowskiej

01.07.2019 04:35:50

 
W piśmie Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego Wielogłos ukazała się naukowa recenzja książki "Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski" pióra Karoliny Koprowskiej
 

Karolina Koprowska
Nocne i dzienne historie: doświadczenie Zagłady na polskiej prowincji. (O książce „Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”)

(w:) Pismo Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego Wielogłos, Numer 2(36) 2018
http://www.ejournals.eu/Wieloglos/2118/2-36--2018/art/13559/

ABSTRAKT

Night and Day Stories: the Holocaust Experience in the Polish Province

The article is a review of the book Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski [Beyond is the Night – the Fate of Jews in Selected Local Government Districts in Occupied Poland]. This two-volume work, edited by Barbara Engelking and Jan Grabowski, has been published by the Centre for Holocaust Research IFIS PAN. It is a summary of a research project that concerns survival strategies of Jews during the Occupation in the General Government (1942-1945). The authors attempt to describe nine different poviats through the prism of microhistory, focusing on the course of events during the Holocaust, German policies at the time, Polish-Jewish, Polish-Polish and Ukranian-Jewish relations.

Słowa kluczowe: prowincja, wieś, Zagłada, mikrohistoria, Żydzi , province, village, Holocaust, microhistory, Jews

Przedmiotem dwutomowej publikacji Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, wydanej przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, są – jak sygnalizuje jej podtytuł – jednostkowe historie osób, rodzin lub grup Żydów, próbujących za pomocą różnych strategii i działań przetrwać Zagładę na polskiej prowincji. Ich pojedyncze losy nie zostają jednak wyabstrahowane z ogólniejszych kontekstów. Analizy zawarte w poszczególnych rozdziałach z powodzeniem i w przekonujący sposób łączą perspektywę mikrohistoryczną (nobilitującą indywidualną historię) z dążeniem do holistycznego ujęcia obejmującego wielość aspektów żydowskiego doświadczenia, a także nakierowanego na uchwycenie złożoności relacji i postaw (żydowskich, polskich, niemieckich czy ukraińskich) oraz wskazanie różnych wyborów i motywacji ludzkich działań.

Książka ta wpisuje się w coraz wyraźniejszą w polskich badaniach nad Zagładą Żydów tendencję do reorientowania i poszerzania pola badawczego. Uwaga badaczy koncentrowała się dotychczas przede wszystkim na doświadczeniu obozowym i głównych ośrodkach eksterminacji bezpośredniej – obozach zagłady i obozach koncentracyjnych, a także na etapie tzw. eksterminacji pośredniej, której celem było zamykanie i wyniszczanie ludności żydowskiej w gettach. Wybór tych tematów wiązał się również z preferowaną przez badaczy topografi ą – przebieg procesów eksterminacyjnych został bowiem lepiej opisany (i jest szerzej znany) w odniesieniu do dużych ośrodków miejskich. Książka Dalej jest noc, analizująca okupacyjne losy Żydów w wybranych dziewięciu powiatach, przenosi uwagę z centrum na peryferia ...

wersja