PUBLIKACJE - Oto widać i oto słychać ...

powiększ   

kup wersję drukowaną >>> 

kup eBook >>> 

Oto widać i oto słychać
Świadkowie Zagłady w okupowanej Polsce

Stanisław Boridczenko, Barbara Engelking, Tadeusz Epsztein, Agnieszka Haska, Michał Kowalski, Łukasz Krzyżanowski, Jacek Leocia, Dariusz Libionka, Luiza Nader, Piotr Sadzik, Roma Sendyka, Alina Skibińska, Anna Wylegała
red. Barbara Engelking, Jacek Leociak, Dariusz Libionka, Alina Skibińska

Recenzje naukowe: prof. dr hab. Dariusz Stola, prof. dr hab. Antoni Sułek, dr hab. Marcin Zaremba (prof UW), dr hab. Grzegorz Grochowski

ISBN Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów (oprawa twarda): 978-83-63444-79-2
ISBN Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów (oprawa miękka): 978-83-63444-80-8
ISBN Wydawnictwo IFiS PAN: 978-83-7683-223-4
ISBN eBook: 978-83-63444-81-5
Warszawa 2024
  

Granice między ofiarą a świadkiem czy świadkiem a sprawcą bywają nieostre. Kategoria „świadka” ma bardzo szeroki zakres znaczeniowy i może oznaczać zarówno gapia, obserwatora, przechodnia, jak i biernego lub czynnego – na rozmaite sposoby uwikłanego – uczestnika wydarzeń. W książce analizujemy kategorię „świadka Zagłady”, uwzględniając całą jej wieloaspektowość i złożoność, szczególnie widoczną w okupowanej Polsce. Tu rozróżnienie świadka, ofiary i sprawcy często nastręcza trudności. Trzynaścioro badaczy w studiach składających się na niniejszy tom przygląda się świadkom Zagłady z różnych perspektyw metodologicznych i teoretycznych, odwołujących się do różnych tradycji badawczych – od analiz stricte historycznych, przez podejście psychologiczne i socjologiczne, sięganie po narzędzia antropologii kultury i studiów wizualnych, do historii sztuki czy inspiracji płynących z tego nurtu nowej humanistyki, który wyraża się w zwrocie ku materialności, ku rzeczom.

Tytuł tomu Oto widać i oto słychać zaczerpnęliśmy, nieco go trawestując, od Zofii Nałkowskiej, która w Niedzielę Wielkanocną 1943 r. wybrała się na cmentarz Powązkowski, usytuowany tuż przy granicy płonącego podczas powstania getta. Zapisała w dzienniku: „Droga tam zmienia się powoli z miejsca żywych na miejsce umarłych, ujęte w architektoniczną ramę, miejsce do dziś jeszcze nie całkiem wyjęte z obrębu życia. Bo oto słychać i oto widać. Ponad murem cmentarza, nad najświeższą drobniutką zielenią drzew czarne chmury, niby kłęby dymu, wstępują w górę. Czasami widać płomienie […]. I myśleć o tym. I żyć”. 

Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu 2017/27/B/HS3/02790